Hoe was Masterclass van topauteur Lisette Jonkman?
Maandag 24 oktober was het zo ver, de masterclass van Lisette Jonkman. Het was een workshop vol humor en persoonlijke verhalen. Saxion-redacteur Kiki Hannink was bij de masterclass aanwezig. Mocht je de workshop gemist hebben, of nog eens willen herbeleven, dan neemt Kiki je met deze terugblik mee naar deze leerzame ervaring!
Dat Lisette niet terugdeinst voor een heleboel zelfspot en vunzige voorbeelden konden alle aanwezigen bij de masterclass merken. Aan het einde werd dit ook bevestigd door het bijzondere cadeau dat ze kreeg van Jasper en Olga. Benieuwd wat dat is? Dan zul je dit artikel helemaal moeten lezen, want ik ga nu natuurlijk spanning opbouwen zoals Lisette het ons heeft geleerd.
De masterclass was een mix van luisteren naar Lisettes hilarische verhalen en het werken met oefeningen. De groep kreeg tal van tips die konden bijdragen bij het schrijven van een opdracht Creatief Schrijven van het eerste jaar CB, en in het algemeen bij het schrijven van een (kort) verhaal. Er mochten ten alle tijden vragen gesteld worden. Lisette kon het publiek vanwege de verlichting niet heel duidelijk zien, dus om geen vragen te missen, vroeg ze om het geluid van een kraai te maken voor je een vraag stelde. En stiekem weet ik zeker, dat dit sommige mensen ervan weerhield om een vraag te stellen, including me.
Deadlines en presentatieskills
Ook al komt Lisette (zoals ze het zelf zegt) uit de oertijd en is ze al 10 jaar schrijfster, ze kon zich goed in de studentenmentaliteit inleven. Het nakomen van deadlines vindt ze moeilijk. Daarom heeft ze graag een leugenachtige redacteur zodat, als ze over de gelogen deadline heen gaat, het boek toch nog op tijd af komt. Ook heeft ze de PowerPoint die ze aan ons laat zien, gisternacht om 1.00 uur gemaakt. Tijdens haar masterclass liet ze zichzelf verassen door haar eigen slaapdronken slides.
Toen wist ik nog niet dat je dan dolfijnen moest aftrekken in het Dolfinarium
De masterclass voelde overigens niet onvoorbereid. Sterker nog, ook als je niet van schrijven houdt had je veel van deze masterclass kunnen leren. De presentatieskills van Lisette zijn ongelofelijk goed en ik zou wel uren naar haar verhalen kunnen luisteren. Gelukkig kan dat ook, want ze spreekt haar eigen boeken vanaf nu zelf in. Wat ik goed vond aan Lisettes manier van presenteren was dat haar verhaal vol humor zat, omdat ze haar persoonlijke ongemakken deelde. Van haar zwangerschap tot blunders uit het verleden.
(tekst gaat verder onder de afbeelding)
Na afloop werden er ook zeer diverse en uiteenlopende vragen gesteld (PS: deze heb ik dus niet allemaal zelf gesteld, want dat durfde ik niet).
Wanneer wist je dat je schrijfster wilde worden? (Deze vraag durfde ik wel te stellen)
“Ik wist in groep 7 dat ik schrijver wilde worden. Ik had alle boeken van Paul van Loon die toen uit waren gelezen. Ik las graag griezelboeken. Ik had nooit door dat er een mogelijkheid was om schrijfster te worden. Ik wist niet dat dat een ‘echt’ beroep was. Ik dacht altijd dat ik dolfijnentrainer wilde worden, maar toen wist ik nog niet dat je dan dolfijnen moest aftrekken in het Dolfinarium, haha. Mijn meester uit groep 7 vroeg mij waarom ik niet mijn eigen verhalen ging schrijven. Toen schreef ik het verhaal: ‘Heel groot en heel erg eng’. Mijn meester vond het heel leuk en het was bijna kinderboeken week. Ik mocht nog een paar verhalen schrijven. Deze verhalen voegde hij samen in een zogenaamd geniet boekje zodat mijn klas het ook kon lezen. Dat was het duwtje dat ik nodig had. Door Bridget Jones ben ik toen de Feelgood-boekenwereld in gerold. Het heet tegenwoordig gelukkig geen Chicklit meer, want het is niet alleen voor vrouwen. Het zijn boeken waar je blij van wordt.”
Het ontstaan van verhalen of ideeën is vaak heel ongewenst, het zijn verhalen die in mijn hoofd gaan wonen. Ik noem het dan ook vaak kleuterprojecten
‘Kraaigeluid’ Hoe begin je met schrijven? (Deze vraag duidelijk niet zelf gesteld)
“Ik begin met iets kleins. Vaak heb ik een bepaalde scene in mijn hoofd en die kan ontstaan door iets van muziek of een anekdote die ik hoor op een verjaardag. Aan de hand daarvan gaat er een luikje open voor een nieuw verhaal. Vaak probeer ik het dan weg te drukken omdat ik dan te druk ben. Meestal blijft het me dan echt volgen en dat zijn de beste verhalen. Het ontstaan van verhalen of ideeën is vaak heel ongewenst, het zijn verhalen die in mijn hoofd gaan wonen. Ik noem het dan ook vaak kleuterprojecten. Dat zijn projecten waar ik heel veel zin in heb. Meestal komen deze projecten in mijn hoofd als ik met grote mensen werk bezig ben, superonhandig.”
‘Kra Kra’ Hoe ga je bezig met je tweede versie?
“Eerst ga ik het heel lang uitstellen en onbelangrijke dingen doen. Op een bepaald moment kan ik er niet meer omheen. Dan ga ik het herlezen. Soms veras ik mezelf op de positieve manier en soms op de negatieve manier. Dan denk ik echt dit moet nu weg. Voor de tweede versie ga ik per hoofdstuk opschrijven wat er in elk hoofdstuk gebeurt. Op die manier kan je zien of er niet in het ene hoofdstuk heel veel gebeurt en in de ander bijna niks. Na de tweede versie laat ik het aan mijn redacteur lezen. Ze haalt er ook personages uit, want soms maak ik er veel te veel. Ik leer nog steeds bij.”
Zou je zelf een keer een horrorboek willen schrijven omdat je dat zo’n leuk genre vindt?
“Ja dat zou ik wel willen, ik zou dat onder een pseudoniem doen. Eigenlijk zou ik een Feelgood-horror willen schrijven. Ik hoop dat mensen die altijd horror lezen en geen Feelgood dan door mij een keer Feelgood gaan lezen en andersom. Ik zou daar in 200685 mee bezig gaan, oh nee dat is geen jaartal. Het duurt in ieder geval nog wel een tijdje voor dat ik dat ga doen. Horror recensenten zijn heel eng dus ik hou het nog even bij Feelgood.”
De eerste recensie op mijn nieuwe boek Langste.Kerst.Ooit was; ‘Wat een saai boek, ik vond er geen kerstbal aan
Ben je soms niet bang wat mensen van je verhalen vinden of schaam je je er soms voor?
“Bij Langste.Kerst.Ooit (Het nieuwste boek van Lisette, red.) was ik heel bang dat het saai zou zijn. Dus daarom heb ik het langs mijn strengste proeflezers laten gaan. Ook mijn redacteur waar ik stiekem een beetje bang voor ben, maar die ook heel aardig is, heeft kritisch meegelezen. Ik heb het dus extra streng laten proeflezen zodat ik zeker dacht te weten dat niemand het saai vond. Toen het op Storytell kwam was de eerste recensie; ‘Wat een saai boek, ik vond er geen kerstbal aan’. Als schrijver wil je dat iedereen je boek leuk vindt. Terwijl iedereen andere dingen leuk vindt. In de loop van de jaren heb ik mezelf daar eigenlijk een beetje overheen gezet. Seksscènes vind ik nog steeds heel awkard om voor te dragen. Wel onhandig aangezien ik al mijn verhalen zelf wil inspreken. Vroeger vond ik het gênant om ze te schrijven. Nu niet meer, maar voordragen blijft awkard. Dus ja seksscènes. Goed einde van dit verhaal.”
(tekst gaat verder onder de afbeelding)
Lisette staat bij Olga en Jasper bekend om haar karakter. Jasper benoemde nadrukkelijk dat het hem meeviel hoe vaak Lisette het woord poep in de mond had genomen, één van haar kenmerken. Iets dat voortkwam uit een interview van hem, jaren geleden met Lisette. Ik heb wel een nieuw woord van Lisette geleerd: hersendiaree. Als bedankje voor de masterclass kreeg ze van Olga en Jasper een bord met de tekst: ‘I am so elegant i poop pink’. Dat vond ik een beetje te veel informatie, maar Lisette vatte het duidelijk op als een compliment.
De Masterclass werd afgesloten met de aankondiging van een CB-Kerstverhalenwedstrijd. De beste verhalen worden gepubliceerd op CB-Inside en de top drie gaat naar Lisette, die de uiteindelijke winnaar kiest. Omkooptips? Lisette houdt van Snickers.
